Het grote genieten kan beginnen
De bevalling zit erop en jullie zijn ouders geworden van een prachtige baby. Je hebt nu echt even nodig om bij te komen en te wennen aan de nieuwe situatie. Mogelijk is het gegaan zoals gehoopt of verwacht, maar misschien ook niet. Laat het maar landen en kijk samen terug. In deze periode , die we kraamtijd noemen, komen wij regelmatig en de kraamzorg elke dag bij je thuis. Maar wat gebeurt er nog meer in deze periode, wat moet je nog regelen en bij wie kun je terecht voor vragen? We leggen het je graag uit.
De magische eerste uren…
Meteen na de bevalling leggen we de baby (als je dit wilt) bij je op de buik, we drogen je kindje af en geven hem/haar een lekkere warme muts en een warme doek. We observeren de kleur, ademhaling, spierspanning, reflexen en hartslag van de baby. We noem dit de apgar-score en drukken dit uit in cijfers.
Nadat de navelstreng is uitgeklopt zetten we er een klemmetje op en wordt de navelstreng door papa of jou doorgeknipt. Meestal wordt hierna binnen 30 minuten de moederkoek geboren.
Het huid contact is erg belangrijk voor jou en je kindje, de hartslag en ademhaling van de baby wordt rustiger, het eerste hechtingsmoment is daar. Wanneer je borstvoeding wilt geven is dit een mooi moment om je kindje kennis te laten maken met je borst.
We inspecteren je vagina aan buiten-, en binnenzijde; soms is het nodig te hechten. We geven je hiervoor een plaatselijke verdoving. Wanneer ook (een deel van) de kringspier of darmslijmvlies is gescheurd vragen we de gynaecoloog om te hechten.
Vervolgens zullen we de baby nakijken, we gaan het gewicht wegen, de temperatuur controleren, reflexen testen. En de baby krijgt van ons 1mg vitamine K via druppeltjes in het mondje, dit is voldoende voor de 1e week.
Daarna laten we jullie even fijn met rust zodat jullie even kunnen bijkomen. Het is tijd voor beschuit met muisjes en de familie kan worden gebeld!
Wie komt er op bezoek
Na de bevalling komen wij nog een aantal keer bij je op huisbezoek om te vragen hoe het moet jullie gaat en of de herstelperiode normaal verloopt. De kraamverzorgster is er iedere dag en voert de controles uit bij jou en je baby, begeleid je bij de (borst)voeding van je baby en leert jou en je partner over de verzorging van jullie kindje. Indien nodig overlegt zij met ons.
Afhankelijk van het aantal uren kraamzorg verricht de kraamverzorgster ook lichte huishoudelijke taken.
Tussen dag 5 en 7 komt er een wijkverpleegkundige langs om de hielprik en gehoorscreening uit te voeren.
En natuurlijk komt er familie! Trost als jullie zijn willen jullie graag je kindje showen. Maar probeer rust in te bouwen en hou de bezoekjes kort; alle nieuwe indrukken en de gebroken nachten kosten veel energie. Dus slaap overdag wanneer de baby dat ook doet en tank een beetje bij.
Nadat de kraamweek is afgesloten neemt het consultatiebureau contact met je op. Vanaf dat moment is dat je aanspreekpunt als het gaat om de ontwikkeling en groei van je kindje. Zij maken een afspraak om de eerste keer bij je thuis langs te komen. De keren daarna ga je langs op het consultatiebureau.
Baby-zaken
Groeit je baby goed?
Bijna alle baby’s vallen in de eerst dagen af. Streven is altijd om dit niet meer dan 10% van het geboortegewicht te laten zijn. Meestal heeft je baby op dag 4 zijn/haar laagste gewicht bereikt en zal daarna weer gaan groeien. De kraamverzorgster weegt de baby elke dag en houdt dit goed in de gaten. Bij twijfel of teveel afvallen zal zij contact met ons opnemen. En maken we een voedingsplan om te zorgen dat de baby voldoende voeding binnen krijgt om te kunnen groeien.
Navelstompje
Het navelstompje droogt in, wordt zwart en valt er meestal in de eerste week vanzelf af. Soms komt hierbij wat wondvocht vrij of een beetje bloed, ook kan het wat ruiken. Laat het drogen aan de lucht en houdt het schoon.
Vitamines voor je baby
Vanaf de 8e dag van de geboorte ga je je kindje zelf vitamines geven. Deze vitamines zijn belangrijk. De kraamverzorgster legt je uit hoe je dit het beste kunt doen.
- Vitamine D druppels (10 microgram/dag); tot 4 jaar, wanneer je borst-, of flesvoeding geeft
- Vitamine K druppels (150 microgram/dag); tot 12 weken, wanneer je borstvoeding geeft.
Knuffeltijd
Een baby heeft veel behoefte aan lichaamscontact. In de baarmoeder wordt je kindje continu aangeraakt en heen en weer gewiegd. Na de geboorte is dat ineens heel anders. Niet voor niks worden in een groot deel van de wereld baby’s de hele dag door hun moeder dicht bij zich gedragen. Het is goed voor hun ontwikkeling en groei. Uit Europees onderzoek blijkt dat baby’s die gemiddeld bijna tien uur lichaamscontact per dag kregen 50% minder huilden. Knuffelen maar!
Koortslip
Wanneer iemand een koortslip heeft adviseren we de baby niet te knuffelen of te kussen, een mondkapje te gebruiken en goed de handen te wassen. Een koortslip kan gevaarlijk zijn voor een baby! Dit risico neemt geleidelijk af gedurende het eerste jaar.
Veilig slapen
Leg je kindje altijd veilig te slapen. Hoe doe je dat, hier een aantal tips:
Geboorteaangifte
Iedere baby die geboren wordt moet binnen 3 dagen (de geboortedag zelf telt niet mee) worden aangegeven bij de gemeente waar hij/zij geboren is. Dit is dus niet persé de woonplaats van de baby. Je moet hiervoor een afspraak maken, meestal online. De vader of duomoeder van de baby moet de geboorteaangifte doen, de moeder mag ook mee maar dit is niet verplicht. Je bent verplicht een geldig identiteitsbewijs mee te nemen. Is er vóór de geboorte erkenning of naamskeuze gedaan? Dan moet je de akte daarvan ook meenemen als je geboorteaangifte doet. Als het ziekenhuis of de verloskundige een verklaring van de geboorte heeft afgegeven dan is het handig om deze ook mee te nemen. Je kunt in de meeste gevallen ook online geboorteaangifte doen.
Baby-blues of kraamtranen
Rond de 3e -4e dag zijn er vaak ineens de tranen, kraamtranen. Je kunt er niets aan doen maar de roze wolk is even een beetje verdwenen. Onderbroken nachten, nieuwe indrukken, gevoel van verantwoordelijkheid en hormonen die rond tieren zorgen voor dit gevoel. Laat het maar gebeuren, het is normaal.
Maar duurt het langer, heb je het gevoel niet gelukkig of blij te zijn en durf je er niet over te praten omdat je je schuldig voelt of twijfelt over het moederschap, probeer het dan toch met ons te delen. Het is juist belangrijk hierover te praten. Samen kunnen we kijken hoe we je het beste kunnen helpen hiermee.
Was je onder begeleiding van de gynaecoloog
Ook dan ben je bij ons van harte welkom en verzorgen wij graag de nazorg voor jou en je kindje in het kraambed. Je kunt je van tevoren al aanmelden via het inschrijfformulier.
Ben je al bevallen en had je je niet aangemeld bel ons dan even op de spoedlijn. We spreken dan met je af wanneer we bij je langs komen.
Na de kraamweek
Na ongeveer een week sluiten we het kraambed af. Als het goed is ben je er klaar voor en ben je goed aan het herstellen zodat je je kindje zelf kunt verzorgen en langzaamaan je normale leven weer op kan pakken. De komende tijd ga je je balans vinden in de nieuwe gezinssamenstelling.
Wij dragen de zorg over aan het consultatiebureau en je huisarts. Maar heb je nog een verloskundige vraag laat het ons gerust weten.
Vrijen en anticonceptie na de zwangerschap
Nadat jullie baby geboren is verandert er een hoop. Mogelijk ook op seksueel gebied. Net na de bevalling heb je misschien nog geen behoefte aan vrijen; je bent moe, met andere dingen bezig, je lichaam moet nog herstellen en jullie moeten wennen aan alle nieuwe veranderingen. Neem de tijd daarvoor, de behoefte aan vrijen komt echt wel weer. De eerste keer vrijen na de bevalling is vaak spannend. Voelt het net als ervoor? Je zult merken dat je wat moeilijker opgewonden (vochtig) wordt, en dat de vagina anders kan aanvoelen. Begin voorzichtig, neem de tijd om opgewonden te raken en gebruik eventueel een glijmiddel.
Wanneer je weer gaat vrijen wordt anticonceptie mogelijk ook weer belangrijk. De eerste menstruatie kan vanaf 6 weken weer op gang komen. Het kan ook nog maanden wegblijven. Ongeveer 2 weken voordat je ongesteld wordt, vindt de eisprong plaats. Je bent dus al vruchtbaar zonder dat je het weet. Denk daarom al tijdens je zwangerschap na over betrouwbare anticonceptie voor na de bevalling.
Als je niet gelijk weer zwanger wilt worden, zorg dan dat je een voorbehoedsmiddel gebruikt als je seks hebt. Het geven van volledige borstvoeding (inclusief de nachtvoeding) kan de kans op een nieuwe zwangerschap aanzienlijk verkleinen, maar niet uitsluiten.
Meer informatie geven we je op onze anticonceptiepagina.
Je bekkenbodem
De bekkenbodemspieren worden tijdens de bevalling opgerekt. Na de bevalling krijgen deze spieren weer langzaam hun oude vorm en kracht terug. Het is belangrijk om de bekkenbodemspieren goed te oefenen ter voorkoming/vermindering van (stress)incontinentie.
Klachten van bekkenbodemspieren:
- urineverlies, vooral bij hoesten, niezen en tillen (stress-urine-incontinentie)
- niet goed kunnen ophouden van windjes
- verlies van ontlasting
- een zwaar drukkend gevoel in de onderbuik en de bekkenbodem
- pijn in het bekkenbodemgebied, bijvoorbeeld tijdens het fietsen of pijn bij het vrijen
Ongeveer 6 weken na de bevalling horen de klachten – eventueel met oefeningen – te verminderen. Gebeurt dit niet, neem dan contact op met ons, je huisarts of een bekkentherapeut.
Herstel na een keizersnede
Het herstel na een keizersnede duurt meestal langer dan na een vaginale bevalling. Om het herstel te bevorderen is het belangrijk dat je het de komende tijd (6 weken) rustiger aan doet een keizersnede is immers een grote buikoperatie. De eerste weken kun je merken, dat je eerder moe bent. Dit is een normaal verschijnsel. Luister naar je lichaam, neem op tijd rust. Als je merkt dat je dingen nog niet kunt doen, doe deze dan ook niet en vraag hulp in je omgeving.
Tips die je verder kunnen helpen bij het herstel:
De eerste dagen na de keizersnede wordt de wond beschermd door een pleister. Hiermee kun je gewoon douchen. Bij thuiskomst (of nog in het ziekenhuis) wordt deze pleister meestal verwijderd en blijven er kleine (hecht)pleistertjes achter. Ook hiermee kun je gewoon douchen. Deze pleisters laten na verloop van tijd vanzelf los.
Mocht er nog wat vocht of een beetje bloed uit de wond komen, dan kun je de wond onder de douche schoonspoelen en vervolgens voorzichtig droog deppen. Aan de zijkant van het litteken heb je de eerste tijd soms een “trekkend” gevoel . Dit wordt veroorzaakt door de inwendige hechtingen en kan geen kwaad.
Omdat bij de keizersnede zenuwen in de buikhuid zijn doorgesneden, heb je vaak een tijdje een doof gevoel rond het litteken. Vaak is pas na 6 tot 12 maanden het gevoel in de buikwand weer hersteld. Het kan zijn dat op sommige plaatsen het gevoel niet helemaal terugkeert.
Let op met:
Nacontrole
Ongeveer zes weken na de keizersnede vindt er een afsluitende controle plaats bij de gynaecoloog.
Goed om te weten…
Voor partners
Een hele belangrijke taak voor jou deze week: de geboorte aangifte, plan online een afspraak in de gemeente waar jullie kindje geboren is.
Is het BSN nummer van je kindje binnen geef deze dan door aan de zorgverzekering.
Neem vrij van je werk deze week, geniet mee in de kraamtijd en krijg ook handige tips van de kraamverzorgster. Fijn als je erbij bent!